« Unum ex quatuor seu concordia evangelistarum » Auteur : Grégoire I (0540?-0604 ; pape) / Remi d'Auxerre (0841?-0908?) / Zacharie de Besançon (11..?-1157) Date : XIIe siècle Présentation du contenu : Préambule : « De excellentia evangelii et differentia ipsius ad legem, de figuris evangelistarum... » ... Préambule : « De excellentia evangelii et differentia ipsius ad legem, de figuris evangelistarum... » Table des chapitres (fol. 12-14). Prologue (fol. 14) : « Notum facimus lectori quod... » Souscription finale (fol. 221 vo) : « Explicit Unum ex quatuor..., et desuper expositio continua exactissima diligentia edita a Zacharia Crisopolita. » Puis la note : « Sicut ex creaturis... » On trouve ensuite des extraits de saint Grégoire, de Remi d'Auxerre, les « Interpretationes nominum in evangelio », les chapitres des quatre évangiles, enfin les canons de concordance. Note : Écrit à Pontigny même. Provenance : « Liber Sancte Marie Pontiniacensis. » XIIIe siècle ; ancien 199. Cote : Manuscrit 11 Caractéristiques physiques : 233 feuillets à 2 colonnes. 352 × 256 mm. Parchemin Possesseur précédent : Abbaye Notre-Dame-et-Saint-Edme (Pontigny, Yonne) Organisme : Abbaye Notre-Dame-et-Saint-Edme (Pontigny, Yonne) Lieu de conservation : Bibliothèque municipale Jacques-Lacarrière |
Sermons sur les épîtres et les évangiles de l'année Auteur : Jean Algrin (1180?-1237) Date : XIIIe siècle Présentation du contenu : Début : « Cum sacrosancta mater Ecclesia, premonstrante Spiritu sancto... » ... Début : « Cum sacrosancta mater Ecclesia, premonstrante Spiritu sancto... » A la fin, les 6 vers suivants : « Transit fine brevi puerilis flosculus evi, Et fluit ut ventus hominis jocunda juventus. Quidnam vixisse prodest et nunc senusse ? Annos decrepiti delet vicinia leti. — Pontus, terra, polus michi subditur. Hec tria solus Tempero, trina rego trinus et unus ego. » Note : Provenance : « Liber Sancte Marie Pontignyaci. » XVe siècle ; ancien 214. Cote : Manuscrit 12 Caractéristiques physiques : 152 feuillets. 266 × 195 mm. Parchemin. Reliure ancienne avec peau blanche Possesseur précédent : Abbaye Notre-Dame-et-Saint-Edme (Pontigny, Yonne) Organisme : Abbaye Notre-Dame-et-Saint-Edme (Pontigny, Yonne) Lieu de conservation : Bibliothèque municipale Jacques-Lacarrière |
« Prefatio domni Bede in libro de templo Salomonis. », Hortatur nos vas electionis et magister gentium... », Table des chapitres ; début de l'ouvrage (fol. 2) : « Domus Domini quam aedificavit... », Fol. 36 : « Beda de tempore. — De natura rerum et ratione temporum... ». Notes marginales et interlinéaires. Table des chapitres., Fol. 83 : Courte pièce de vers. « Lux Aquilina monon, Johannes signat anarchon... », Puis règles pour trouver l'indiction, l'épacte, la lune, l'heure des marées, etc., Fol. 84 vo : « Liber Helperici de compotu. — Cum quibusdam fratribus nostris... ». Autre titre : « Liber calculatorie artis. » d'Helpéric de Granfeld., Fol. 100 vo : Pièce de 13 vers. Premier et dernier vers « Flore coronata roseo rubet undique prima... Tegmine tranquillo retrahit sibi vultus Apollo. » Auteur : Bède le Vénérable (0673?-0735) / Helpéric d'Auxerre (07.. ?-08..) Date : XIIe siècle Note : Provenance : Peut-être écrit à l'abbaye de Pontigny (Pontigny ; ancien 200.) Cote : Manuscrit 14 Caractéristiques physiques : 100 feuillets à 2 colonnes. 328 × 249 mm. Parchemin. Reliure bois et peau Possesseur précédent : Abbaye Notre-Dame-et-Saint-Edme (Pontigny, Yonne) Organisme : Abbaye Notre-Dame-et-Saint-Edme (Pontigny, Yonne) Lieu de conservation : Bibliothèque municipale Jacques-Lacarrière |
Fragments de manuscrits Auteur : Augustin (0354-0430 ; saint) / Jérôme (0345?-0420 ; saint) / Arnaud de Bonneval (11..-1157?) / Guillaume de Saint-Thierry (1085?-1148?) Date : XIIe siècle, XIIe siècle, début du XIIIe siècle Présentation du contenu : I : Saint Augustin. « De nuptiis et concupiscentia. — Cum diu moleste haberem... ». En tête, fragment des Retractationes. A la fin, la note suivante, en capitales rustiques : « Hos duos libros de nuptiis et concupiscentia ideo caeteris qui sequuntur contra Julianum libris premittendos ... I : Saint Augustin. « De nuptiis et concupiscentia. — Cum diu moleste haberem... ». En tête, fragment des Retractationes. A la fin, la note suivante, en capitales rustiques : « Hos duos libros de nuptiis et concupiscentia ideo caeteris qui sequuntur contra Julianum libris premittendos putavi, quia faciliorem eis prebent intelligentiae viam, utpote qui inter sanctum Augustinum et Julianum pelagianum totius illius quod in libris sequentibus continetur sunt caput et causa certaminis. » II : Saint Jérôme. « Explanatio Isayae prophetae. — Expletis longo vix tempore... » Prologue et début de l'ouvrage III : Guillaume de Saint-Thierry et Ernaud de Bonneval. Fragments de la vie de saint Bernard. On y trouve, mais avec de nombreuses lacunes, la fin de l'œuvre de Guillaume et le début de celle d'Ernaud. Note : Provenance : I : Pontigny ; ancien 45. II : Pontigny ; ancien 42. III : Pontigny. Cote : Manuscrit 17 Caractéristiques physiques : I : 16 feuillets à 2 colonnes II : 1 feuillet à 2 colonnes III : 18 feuillets à 2 colonnes. . I : 440 × 317 mm. II : 446 × 325 mm. III : 476 × 349 mm. Parchemin Possesseur précédent : Abbaye Notre-Dame-et-Saint-Edme (Pontigny, Yonne) Personne : Bernard de Clairvaux (1090?-1153 ; saint) Organisme : Abbaye Notre-Dame-et-Saint-Edme (Pontigny, Yonne) Lieu de conservation : Bibliothèque municipale Jacques-Lacarrière |
En tête, fragment des Retractationes sur le De civitate Dei « Sacre pagine professorum, ordinis Predicatorum, Thome Valois et Nicholai Triveth in libros beati Augustini de Civitate Dei commentaria feliciter inchoant. », Début : « Fluminis impetus... Ego Sapientia effudi flumina... » Début du commentaire : « Gloriosissimam civitatem Dei... » Fin : « Finito libro, sit laus et gloria Christo. — Detur scriptori pro pena gloria celi. — Amen. Deo gratias. », Fol. 297 vo : « Incipit tabula composita per fratrem Nicolaum Cerseth, ordinis Predicatorum, sacre pagine professorem, super commentum premissum quod factum est super Augustinum de Civitate Dei... ». Auteur : Augustin (0354-0430 ; saint) Date : XIVe ou XVe siècle Présentation du contenu : Au dernier feuillet, la note suivante : « Anno Domini millesimo quingentesimo vicesimo primo, die vicesima septima mensis novembris, nobilis vir Johannes de Hangest fecit suum testamentum et obiit XXIXe ejusdem mensis. Qui quidem de Hangest per suum testamentum presentem librum dedit et legavit ... Au dernier feuillet, la note suivante : « Anno Domini millesimo quingentesimo vicesimo primo, die vicesima septima mensis novembris, nobilis vir Johannes de Hangest fecit suum testamentum et obiit XXIXe ejusdem mensis. Qui quidem de Hangest per suum testamentum presentem librum dedit et legavit ecclesie Sancti Petri ad Boves, ut curatus et vicarii ejusdem ecclesie valeant studere ad honorem Dei in presenti libro et orent Deum pro ejus anima, ut continetur in predicto testamento, sine alio onere. Et voluit presentem librum incathenari in choro prefate ecclesie ad utilitatem fabrice. Et nos subsignati, videlicet Johannes Tierry, presbiter ejusdem ecclesie, pro presenti curatus, et Mathurinus Galopin, etiam presbiter, notarius publicus, et in artibus magistri, in predictorum fidem et testimonium nostra signa duximus apponenda, anno et die predictis. M. Galopin. » Note : Provenance : « Ex bibliotheca Pontiniacensi. » XVIIe siècle. Cote : Manuscrit 18 Caractéristiques physiques : 302 feuillets à 2 colonnes. 365 × 263 mm. Papier. Cartonné Possesseur précédent : Abbaye Notre-Dame-et-Saint-Edme (Pontigny, Yonne) / Église catholique. Paroisse Saint-Pierre aux Boeufs (Paris) / Hangest, Jean de (14..?-1521) Personne : Cerseth, Nicolas (....-.... ; dominicain) / Tierry, Jean (14..?-15.. ; curé de Saint-Pierre-aux-Bœufs) / Galopin, Mathurin (14..?-15.. ; prêtre et notaire) Organisme : Abbaye Notre-Dame-et-Saint-Edme (Pontigny, Yonne) / Église catholique. Paroisse Saint-Pierre aux Boeufs (Paris) Lieu de conservation : Bibliothèque municipale Jacques-Lacarrière |